Zulutë vajtojnë për vdekjen e mbretit më të pushtetshëm të Afrikës së Jugut

Zulutë vajtojnë për vdekjen e mbretit më të pushtetshëm të Afrikës së Jugut

12:52, 18/03/2021

Vajtuesit zulu, shumë prej tyre të veshur me lëkurë tradicionale leopardi, të mërkurën shoqëruan në pallatin mbretëror, trupin e mbretit të tyre Zvelithinit Vullnetmirë, liderit të vdekur të grupit më të madh etnik të Afrikës së Jugut, përpara se të varrosej.

Zvelithini ishte monarku më jetëgjatë në historinë e Zuluve, duke mbretëruar për gjysmë shekulli përgjatës viteve të aparteidit dhe tranzicionit në demokracinë multiraciale.

Ai vdiq të premten herët në qytetin lindor të Durban, në moshën 72 vjeç, pas disa javësh trajtimi për një sëmundje të lidhur me diabetin.

Eshtrat e tij u kthyen në vendlindjen e tij, në qytetin e vogël juglindor Nongoma në provincën KëaZulu-Natal, ku ai do të prehet pas mesnatës.

Arkivoli i mbështjellë me lëkurë leopardi u vendos brenda kompleksit të rezidencës mbretërore KëaKhethomthandayo të rrethuar nga pemë të larta.

Gjysmë duzinë priftërinjsh lexuan lutjet në oborrin e pallatit me çati të kuqe.

Rreth 200 vajtues dëgjuan me zymtësi lutjet ndërsa të tjerët vinin rrotull në lëndinat e harlisura ose në tendat e bardha të ngritura rreth kopshteve.

Njëri nga djemtë e mbretit u shkri në lot me zë të lartë ndërsa një tufë grash u turrën për ta ngushëlluar.

Trupi i Zvelithinit më vonë do të zhvendoset në një kasolle bari të ndërtuar rishtas jashtë shtëpisë kryesore para varrimit.

Ceremonia intime, që do të zhvillohet me dyer të mbyllura nga disa burra të zgjedhur, referohet si një "mbjellje".

Më herët gjatë ditës, gratë me gjokset jashtë me gjerdanë derdhur dhe shirita në kokës këndonin dhe kërcenin ndërsa parakalonin nëpër qytetin e vogël për në pallatin disa kilometra më tutje.

Burrat e njohur si "amaButho" ose regjimente Zulu, ndoqën vajzat me lëkurat tradicionale leopardi dhe pendë strucit - duke mbajtur shtiza, mburoja dhe shkopinj.

Vajtuesit marshuan pas një banderolë ku shkruhej "faleminderit që ishe drita shkëlqyese e shpresës".

Ata ndaluan për pak jashtë bashkisë së qytetit ku u bashkuan me vendasit, disa akoma me rroba pune.

"Ndihemi jashtëzakonisht lakuriq, ndjehemi sikur dikush na ka zhveshur, na privuar nga batanija që na mbulonte," tha kryetari i bashkisë së qytetit Albert Mncëango.

Rreth 50 "amaButho" u lejuan të futeshin në morg, së bashku me anëtarët e familjes që mbërritën me Range Rovers me ngjyrë të zezë.

Varrezat u shfaqën menjëherë pas kësaj, rrethuar nga regjimente që brohorisnin "ne po mbajmë zi për mbretin tonë".

Banorët u rreshtuan rrugëve ndërsa procesioni ngadalë mori rrugën për në pallat nën një qiell kërcënues.

Ndërsa retë e errëta u dendësuan dhe shiu filloi të binte me rrëke, historiani Khaya Ndëandëe tha se shiu ishte "simboli që ne po mbjellim një mbret".

Në mbrëmje, pallati u mbulua nga mjegulla.

Image

Martesa e mbretit me gruan e gjashte ne 2014, me te cilen ka dhe nje femije. (Princesha 27-vjeçare me pende ne koke dhe lesh te bardhe rreth qafes) 

Megjithëse titulli i Zvelithinit nuk dhuronte pushtet ekzekutiv, mbreti karizmatik kishte ndikim moral te më shumë se 11 milionë Zulu, gati një e pesta e popullsisë së Afrikës së Jugut.

"Ai ishte një simbol i respektit, unitetit dhe ai e donte popullin e tij," tha Mazëi Zulu, 31 vjeç, një kushëri i largët i mbretit.

Zvelithini u ngrit në fron gjatë aparteidit në 1971, kur ishte vetëm 23 vjeç, tre vjet pasi babai i tij vdiq.

Duke u kthyer pasi ishte fshehur nga frika e vrasjes, ai u kurorëzua si monarku i tetë Zulu.

Zvelithini mori trashëgiminë e mbretërve të famshëm dhe sfidues Zulu - paraardhësit e tij - të cilët i shkaktuan një nga disfatat më të këqija Perandorisë Britanike në 1879.

Por ai ishte gjithashtu përçarës kundër partisë së Kongresit Kombëtar Afrikan të ndaluar në atë kohë, që kundërshtonte sundimin e pakicës së bardhë.

Një banor i moshuar, i cili nuk mund të tregonte moshën e tij, por tha se ishte një bashkëmoshatar i babait të mbretit Fanyana Zëane, tha se ai e mbante mend me monarkun si një djalë i vogël që kënaqej duke mbledhur mjaltë në kaçubë.

Udhëheqësit tradicionalë të Afrikës së Jugut janë njohur me kushtetutë që nga fundi i aparteidit dhe vazhdojnë të luajnë role të rëndësishme simbolike dhe shpirtërore.

Ata këshillojnë ligjvënësit dhe kanë një të drejtë fjale në administrimin e kulturës, administrimit të tokës dhe drejtësisë në territoret e tyre.

Mbreti Zulu mbetet më me ndikimin nga të gjithë këta udhëheqës.

Zvelithini foli me udhëheqësit e fuqishëm politikë gjatë mbretërimit të tij dhe u shfaq në publik me Nelson Mandelën.

Ai gjithashtu pati vizita nga Presidenti Cyril Ramaphosa dhe ish-presidenti Jacob Zuma gjatë të cilave ata u panë duke bërë një vallëzim zulu luftarak të njohur si "umzansi".

Vetë Ramaphosa pritet të mbajë fjalimi të enjten dhe ka urdhëruar që flamujt të valviten në gjysmë shtizë.

Pasardhësi i Zvelithinit ndërkohë ende nuk është bërë i ditur.

Monarku kishte gjashtë gra dhe 28 fëmijë.

Por djali i tij i parë, i cili tradicionalisht do të kishte trashëguar fronin, u vra në shtëpinë e tij në Johanesburg nëntorin e kaluar në moshën 50 vjeç.

Rrethanat e vdekjes së tij mbeten të paqarta, megjithëse janë bërë arrestime.

© SYRI.net

Lexo edhe:

Komentet

Shto koment

Denonco