Jeremy Bowen​, BBC

Është koha të ndalojmë së foluri për Lindjen e Mesme si një rajon në prag të një lufte më të madhe. Pas sulmit shkatërrues izraelit në Liban, i cili vrau liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah, duket sikur tashmë kanë kaluar kufirin.

Sipas dëshmitarëve në Bejrut, shpërthimet ishin masive. Një mik i imi në qytet tha se ishte sulmi më i fuqishëm që kishte dëgjuar në të gjitha luftërat e Libanit.

Ndërsa ekipet e shpëtimit kërkonin mes rrënojave, Hezbollah qëndroi i heshtur mbi fatin e liderit të tyre, përpara se të konfirmonin vdekjen e tij të shtunën pasdite. Kjo vetëm do të forcojë bindjen e Izraelit se kjo është fitorja e tyre më e madhe ndaj armikut të tyre të madh.

Ata kanë mobilizuar më shumë ushtarë dhe duket se po përshpejtojnë ritmin. Madje, mund të mendojnë për një inkursion tokësor në Liban.

Ky është një veprim që rrit ndjeshëm tensionet. Gjatë njëmbëdhjetë muajve të fundit ka pasur një shkëmbim të vazhdueshëm sulmesh mes të dyja palëve, me më shumë presion nga ana e Izraelit.

Por tani duket se ata kanë vendosur të shtyjnë më tej.

Izraeli është i kënaqur me atë që ka arritur, sepse ndryshe nga lufta kundër Hamasit, për të cilën nuk ishin të përgatitur, ata e kanë planifikuar këtë luftë që nga viti 2006. Tani po i vënë në zbatim ato plane.

Tani Hezbollah përballet me sfida të mëdha.

Raketat e tyre goditën përsëri territorin izraelit të shtunën në mëngjes, duke synuar zona më në jug, por është një periudhë e pasigurt.

Kjo pasiguri është pjesë e rrezikut. Lufta e përhershme e muajve të fundit u kishte dhënë njerëzve një ndjenjë kuptimi, por tani ata janë të pavendosur.

Më herët të premten kishte shpresa, sado të dobëta, që Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ishte i gatshëm të diskutonte për një propozim për një armëpushim 21-ditor. Ai erdhi nga SHBA dhe Franca, dhe u mbështet nga aleatët më të rëndësishëm perëndimorë të Izraelit.

Por në një fjalim sfidues dhe herë-herë agresiv në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në New York, Netanyahu nuk foli për diplomaci.

Ai tha se Izraeli nuk kishte zgjidhje tjetër përveçse të luftonte armiqtë e egër që kërkojnë shkatërrimin e tij. Hezbollah do të mposhtej dhe do të arrihej një fitore e plotë ndaj Hamasit në Gaza, duke siguruar kthimin e pengjeve izraelite.

Sulmi i madh në Bejrut, që ndodhi ndërsa ai përfundoi fjalimin e tij, ishte një shenjë e qartë se një armëpushim në Liban nuk ishte në axhendën e Izraelit.

Dukej mëse e mundshme që sulmi ishte sinkronizuar me kërcënimet e Netanyahut se Izraeli mund dhe do të godiste armiqtë e tij, kudo që të ishin.

Pentagoni, departamenti amerikan i mbrojtjes, tha se nuk kishte marrë asnjë paralajmërim paraprak nga Izraeli për këtë sulm.

Një foto e publikuar nga zyra e kryeministrit në Jerusalem e tregonte atë përballë një pajisjeje komunikimi në atë që dukej si hoteli i tij në New York. Kapshoni i fotos thoshte se kjo ishte momenti kur ai kishte autorizuar sulmin.

Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, mbrojti politikën që ka punuar për muaj të tërë. Ai tha se kishte ende hapësirë për negociata, por kjo deklaratë tingëllonte e zbehtë.

Amerikanët kanë shumë pak mjete ndikimi ndaj ndonjërës palë. Ata nuk mund të flasin ligjërisht me Hezbollahun apo Hamasin, pasi ato janë klasifikuar si organizata terroriste të huaja. Me zgjedhjet amerikane vetëm disa javë larg, presioni ndaj Izraelit është edhe më i ulët se vitin e kaluar.

Zëra të fuqishëm brenda qeverisë dhe ushtrisë izraelite donin të sulmonin Hezbollahun ditët pas sulmeve të Hamasit në tetor të vitit të kaluar. Ata argumentuan se mund t'i jepnin një goditje të vendosur armiqve të tyre në Liban. Amerikanët i bindën të mos e bënin, duke argumentuar se trazirat që mund të shkaktonte në rajon nuk do të përfitonin Izraelin.

Por gjatë vitit të kaluar, Netanyahu është mësuar të sfidojë dëshirat e Presidentit Joe Biden për mënyrën se si po lufton Izraeli. Pavarësisht se i ka ofruar avionët dhe bombat e përdorura në sulmin ndaj Bejrutit, Presidenti Biden dhe ekipi i tij ishin vetëm spektatorë.

Politika e tij për vitin e fundit, si një mbështetës i përjetshëm i Izraelit, ishte të përpiqej të ndikonte në Netanyahu duke treguar solidaritet dhe mbështetje, duke dërguar armë dhe mbrojtje diplomatike.

Biden besonte se mund ta bindte Netanyahun jo vetëm të ndryshonte mënyrën se si Izraeli lufton – presidenti ka thënë vazhdimisht se po shkaktohet shumë vuajtje dhe po vriten shumë civilë palestinezë – por edhe të pranonte një plan amerikan për ditën pas, që do të bazohej në krijimin e një shteti të pavarur palestinez përkrah Izraelit.

Netanyahu e refuzoi idenë menjëherë dhe e ka injoruar këshillën e Joe Biden.

Pas sulmit në Bejrut, Blinken përsëriti pikëpamjen e tij se një kombinim i parandalimit dhe diplomacisë kishte shmangur një luftë më të gjerë në Lindjen e Mesme. Por, ndërsa ngjarjet po i dalin jashtë kontrollit SHBA-së, ai tingëllon gjithnjë e më pak bindës.

Vendime të mëdha janë përpara.

Së pari, Hezbollah do të duhet të vendosë se si të përdorë arsenalin e mbetur. A do të përpiqen të kryejnë një sulm shumë më të rëndë ndaj Izraelit? Nëse nuk përdorin raketat dhe raketat e mbetura në magazina, mund të vendosin që Izraeli do të shkatërrojë më shumë prej tyre.

Izraelitët gjithashtu kanë përpara vendime të rëndësishme. Ata tashmë kanë folur për një operacion tokësor kundër Libanit, dhe ndërsa nuk kanë mobilizuar ende të gjitha rezervat që mund t'u nevojiten, ushtria e tyre tha të shtunën se ata ishin "gati për një përshkallëzim më të gjerë".

Disa në Liban besojnë se në një luftë tokësore, Hezbollah mund të neutralizojë disa nga avantazhet ushtarake të Izraelit.

Diplomatët perëndimorë, mes tyre aleatët më të ngushtë të Izraelit, po përpiqeshin të qetësonin situatën, duke i kërkuar Izraelit të pranonte një zgjidhje diplomatike. Tani po shohin zhvillimet me shqetësim dhe një ndjenjë pafuqie./ BBC - Syri.Net