Vendet perëndimore po peshonin opsionet e tyre të enjten se si t'i largonin në mënyrë të sigurt shtetasit nga Libani, nëse shpërthen një luftë në shkallë të gjerë, thanë diplomatët, me Qipron e ndoshta Turqinë, që shihen si vende që ofrojnë strehim për dhjetëra mijëra njerëz.

Qiproja është shteti më i afërt anëtar i Bashkimit Evropian, rreth 264 km (164 milje) nga Libani. Ajo ka qenë në krye të përpjekjeve të ndihmës detare për Gazën dhe në të kaluarën është përdorur për të koordinuar evakuimet nga Libani.

Qipro përpunoi rreth 60,000 njerëz që ikën nga lufta Hezbollah-Izrael në vitin 2006 dhe një pushtim i mundshëm tokësor i Izraelit në Libanin jugor me një përgjigje nga Hezbollahu i mbështetur nga Irani i raketave balistike dhe dromëve, mund të nënkuptojë evakuime masive nga Libani dhe Izraeli.

"Ne kemi kërkesa nga një numër vendesh, jo vetëm nga Bashkimi Evropian por edhe nga vende të tjera të treta. Ne jemi gati ta luajmë këtë rol në rast nevoje," i tha Reuters presidenti i Qipros Nikos Christodoulides në margjinat e OKB-së.

"Ne e bëmë atë në vitin 2006 dhe jemi gati ta bëjmë përsëri," tha Christodoulides. “Është e vështirë, por është edhe përgjegjësia jonë morale”.

Disa vende, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara, Francën, Britaninë dhe Gjermaninë, kanë mijëra shtetas që jetojnë ose udhëtojnë nëpër Liban. Të gjithë kanë punuar në muajt e fundit për të përgatitur plane me Qipron, në rast të një lufte në shkallë të gjerë.

Diplomatët thanë se kombet e tjera pa infrastrukturën e nevojshme ushtarake në rajon, do të kishin nevojë gjithashtu për ndihmë për evakuimin e qytetarëve të tyre.

Izraeli ka nisur sulmet më të rënda ajrore kundër Libanit, që nga lufta e vitit 2006 gjatë javës së kaluar.

Nga Bejruti në Qipro duhen rreth 10 orë me det dhe 40 minuta me avion. Deri më tani, linjat ajrore komerciale kanë fluturuar nga Bejruti, megjithëse disa linja ajrore si Air France kanë pezulluar operimet, duke reduktuar mundësitë për largimin e njerëzve.

Diplomatët thonë se jo vetëm libanezët janë sfidues dhe nuk dëshirojnë t'i dëgjojnë këshillat e udhëtimit për t'u larguar, por shumë libanezë dhe shtetas të dyfishtë jashtë vendit kanë mbushur gjithashtu aeroplanë për në Bejrut.

Negociatat për një armëpushim të përkohshëm ishin duke u zhvilluar në Kombet e Bashkuara në Nju Jork, por as Izraeli dhe as Hezbollahu nuk treguan se ishin gati të pushonin armiqësitë, teksa Izraeli shtoi sulmet e tij në periferitë jugore të Bejrutit të enjten.

Çelësi për evakuimet do të jetë përdorimi i dy bazave ushtarake të Britanisë në ishull. Britania, e cila ka rreth 10,000 qytetarë në Liban, tha këtë javë se po lëvizte trupat në Qipro dhe se kishte anije detare në vend për të ndihmuar evakuimin.

Shtetet perëndimore po punonin gjithashtu me Turqinë për të bërë përgatitjet për evakuimin e mundshëm, me shumë gjasa nga deti, nga porti i Tripolit në veri të Libanit në Mersin në Turqinë jugore, nëse aeroportet e Libanit nuk mund të përdoren, thanë burimet turke dhe evropiane.

Asnjë urdhër evakuimi nuk është dhënë ende dhe nuk ka gjasa, nëse Izraeli nuk grumbullonte trupa në kufirin libanez, thanë diplomatët.

Franca ka rreth 20,000 qytetarë në Liban dhe 1,000 trupa, si pjesë e një misioni paqeruajtës të OKB-së. Ministria e mbrojtjes e Francës nuk pranoi të komentojë mbi planifikimin specifik, por tha se ka pasur plane të fuqishme që nga tetori 2023.

Diplomatët evropianë thanë se Franca ka qenë duke u lidhur me Shtetet e Bashkuara, të cilat kanë rreth 50,000 qytetarë në Liban, dhe me Britaninë dhe Gjermaninë, për të koordinuar me Qipron.

Uashingtoni u ka kërkuar qytetarëve amerikanë të largohen nga Libani, por Departamenti i Shtetit nuk ka urdhëruar evakuimin e personelit amerikan dhe as nuk ka kërkuar ndihmë nga ushtria amerikane për të evakuuar amerikanët, thonë zyrtarët amerikanë.

Trupat amerikane të vendosura rishtazi në rajon mund të ndihmojnë në rast evakuimi, thanë zyrtarët për Reuters.

Parisi ka një anije luftarake në rajon që mund të evakuojë rreth 150 njerëz dhe një helikopter transportues në gatishmëri që mund të marrë 10 herë më shumë, por do të duheshin disa ditë për të arritur në rajon nga Franca jugore, thanë dy diplomatë francezë.

Marina franceze, qipriote, greke dhe italiane kryen stërvitje në rajon nga 14-18 shtator, duke përfshirë evakuimin e qytetarëve, sipas ministrisë franceze të mbrojtjes.

Një sfidë do të jetë sigurimi i një ure të shpejtë ajrore jashtë Qipros ,duke pasur parasysh numrin e madh të njerëzve që mbërrijnë në ishull në një hapësirë ​​të shkurtër kohe, thanë diplomatët.

“Sfida e vërtetë në gjithë këtë është se do të duhen disa ditë, madje edhe javë, për të zhvendosur shumicën e shtetasve të huaj nga Libani, duke përjashtuar mundësinë e Izraelit gjithashtu, që do të thotë se njerëzve në Liban mund të përfundojnë,  duke u thënë ‘qëndroni të fortë, ndërsa raketat izraelite F-35 dhe Hezbollah zmadhojnë qiellin”, tha një diplomat evropian./ Reuters.