Policia portugeze ka arrestuar 14 zjarrvënës të dyshuar këtë javë, të cilët mund të kenë shkaktuar disa nga dhjetëra zjarret vdekjeprurëse që shpërthyen në të gjithë vendin, duke kontribuar në rreziqet e zjarrit që rrjedhin nga ndryshimet klimatike dhe shpopullimi rural.

Zjarret kanë marrë të paktën shtatë jetë njerëzish dhe kanë shkatërruar shtëpi, fabrika dhe dhjetëra mijëra hektarë pyje.

Kryeministri Luis Montenegro premtoi të martën "veprim represiv" të ashpër kundër krimeve të tilla "të kryera në emër të interesave të veçanta", pa specifikuar më tej.

Salvador Pinho Ferreira de Almeida, një profesor i Universitetit Lusofona i specializuar në mbrojtjen civile, i tha Reuters se kishte shenja të forta të aktivitetit kriminal, sepse shumë nga zjarret "filluan natën dhe është shumë e çuditshme të shohësh kaq shumë shpërthime dhe kaq të shpërndara".

Studiuesi dhe kriminologu Andre Inacio tha se zjarrvënia ka të ngjarë të përkeqësojë "një situatë klimatike në të cilën kemi pyje të thatë dhe erëra shumë të forta", edhe nëse shpërthimet e para mund të kenë qenë aksidentale.

"Zjarret e reja që filluan në agim nuk filluan vetvetiu. Kryeministri na bëri një nder duke thënë se çfarë është në të vërtetë," tha ai, duke përmendur interesa të mundshme ekonomike, si blerja e druve të djegur ose toka me çmime më të ulëta, si arsye për vënien e qëllimshme të zjarrit.

Arsyet e tjera përfshijnë problemet e shëndetit mendor.

Një rast studimi i quajtur "Zjarret në pyje në Portugali më 2017", tregoi se zjarrvënia përbënte gati 36% të zjarreve që vranë 45 njerëz në tetor 2017, pothuajse njësoj si përdorimi i zjarreve nga pakujdesia, si nga fermerët për pastrimin e tokës.

Një punim i vitit 2019 nga studiuesit portugez Jessica Rolho dhe Cristina Soeiro, të cilët studiuan sjelljen e 260 zjarrvënësve - 90% e tyre meshkuj - tregoi se zemërimi dhe hakmarrja i shtynë shumicën në ndezjen e zjarreve, veçanërisht femrat, ndërsa rreth 27% e meshkujve përdorën zjarrvënien si një instrument për përfitime personale.

Ekspertët përmendën gjithashtu shpopullimin rural, i cili ka çuar në vegjetacion të tejmbushur që mbulon barriera guri që shërbenin si mure zjarri, duke thënë se qeveria duhet të rifillojë përpjekjet e pastrimit që filluan pas zjarreve vdekjeprurëse të 2017-ës.

"Mosmenaxhimi i peizazhit intensivisht po krijon këtë situatë shpërthyese," tha Lindon Pronto, ekspert i menaxhimit të zjarrit me bazë në Gjermani në Institutin Evropian të Pyjeve, duke shtuar se asnjë investim i madh në kapacitetin e reagimit ndaj zjarrit nuk do ta zgjidhte problemin./ Reuters.