JD Vance ka miratuar thirrjen e ish-Presidentit Donald Trump që Shtëpia e Bardhë të ketë "një fjalë" mbi politikat e normave të interesit të Rezervës Federale. Kjo pikëpamje bie ndesh me dekada kërkimesh ekonomike që sugjerojnë se bankat qendrore të pavarura politikisht janë thelbësore për kontrollin e inflacionit dhe ruajtjen e besimit në sistemin financiar global.

“Presidenti Trump po thotë diçka që mendoj se është me të vërtetë e rëndësishme dhe në fakt e thellë, që lidershipi politik i këtij vendi duhet të ketë më shumë fjalë mbi politikën monetare të këtij vendi,” tha kandidati republikan për nënpresident gjatë një interviste fundjavën e kaluar. "Unë jam dakord me të."

Javën e kaluar, gjatë një konference për shtyp, Trump iu përgjigj një pyetjeje në lidhje me Fed duke thënë: "Unë mendoj se presidenti duhet të ketë të paktën një fjalë atje, po, e ndjej fort."

Ekonomistët kanë theksuar prej kohësh se një Fed i pavarur nga zyrtarët e zgjedhur është jetik, sepse politikanët shpesh preferojnë që banka qendrore të mbajë normat e interesit të ulëta për të nxitur ekonominë – edhe nëse kjo rrezikon të shkaktojë inflacion.

"Pavarësia e Fed-it është diçka që jo vetëm ekonomistët dhe investitorët, por edhe qytetarët duhet t'i kushtojnë një vlerë të lartë," tha Carl Tannenbaum, kryeekonomist në Northern Trust, një firmë e menaxhimit të pasurisë.

Tannenbaum përmendi përvojën e fundit të Turqisë, ku presidenti autokratik Rexhep Tajip Erdogan detyroi bankën qendrore të vendit të ulte normat në përgjigje të inflacionit, me "rezultate të tmerrshme." Inflacioni arriti mbi 65% përpara se Erdogan të emëronte drejtues të rinj në bankën qendrore, të cilët që atëherë e kanë rritur normën bazë në 50% - gati dhjetë herë më shumë se norma aktuale e Fed prej 5.3%.

Duke rregulluar normën e saj afatshkurtër të interesit, Fed ndikon në kostot e huamarrjes për konsumatorët dhe bizneset, duke përfshirë hipotekat, kreditë për automjete dhe huamarrjen me kartë krediti. Ajo mund të rrisë normën e saj, siç bëri në 2022 dhe 2023, për të ulur shpenzimet dhe për të ulur inflacionin. Fed gjithashtu shpesh ul normën e saj për të inkurajuar huamarrjen, shpenzimet dhe rritjen. Në fillim të pandemisë, ajo uli normën e saj në gati zero.

Të shtunën, nënpresidentja Kamala Harris tha se ajo nuk mund të "mos pajtohej më fort" me pikëpamjen e Trump.

“Fed është një entitet i pavarur dhe, si presidente, nuk do të ndërhyja kurrë në vendimet që merr Fed,” tha ajo.

Presioni i Presidentit Richard Nixon ndaj kryetarit të Fed-it, Arthur Burns, për të mbajtur normat e ulëta deri në zgjedhjet presidenciale të vitit 1972, është fajësuar gjerësisht për përshpejtimin e inflacionit të shfrenuar që nuk u kontrollua plotësisht deri në fillim të viteve 1980, nën kryetarin e Fed-it, Paul Volcker.

Tannenbaum paralajmëroi për pasoja potencialisht serioze nëse do të hynte në fuqi propozimi Trump-Vance që Shtëpia e Bardhë të kishte një rol në politikëbërjen e Fed.

"Nëse do të zbatohet në legjislacionin e propozuar ... atëherë mendoj se do të filloni të shihni një reagim të tregut që do të ishte shumë negativ," tha ai. “Nëse e shpërfillim historinë rreth pavarësisë së politikës monetare, atëherë mund të jemi të dënuar ta përsërisim atë.”/ AP - Syri.Net