Rusët godasin në Evropë. Sulmet me zjarrvënie, ndërprerja e trafikut ajror dhe daljet nga binarët e trenave janë pjesë e një lufte hibride që mund të arrijë edhe në Zvicër. Eksperti i sigurisë Ralph D. Thiele kritikon: “Rreziku nuk merret mjaft seriozisht.”

NATO kohët e fundit paralajmëroi për “aktivitetet dashakeqe” të Rusisë në Evropë. Tani Kremlini po godet me forcë të madhe. Në Suedi pati zjarre në disa vende dhe dy dalje nga shinat e trenave, të cilat iu atribuuan diversantëve rusë. Zjarri i madh në kompaninë e armëve Diehl në Berlin në maj thuhet gjithashtu të ketë qenë një akt sabotimi me një firmë ruse.

Ndihmësit e presidentit rus Vladimir Putin janë mes nesh. Ralph D. Thiele, ekspert gjerman i sigurisë dhe autor i librit “Hybrid Warfare, Future and Technologies”, po jep alarmin. Ai i tha Blick “ne e nënvlerësojmë jashtëzakonisht këtë rrezik.”

Mbi të gjitha, ai kritikon faktin se sulme të tilla shikohen dhe hetohen individualisht. “Ne zakonisht supozojmë se sulmet, sulmet kibernetike dhe politikanët e sulmuar janë raste të pavarura. Askush nuk e shikon kontekstin e këtyre aktiviteteve, gjë që e vështirëson hetimin dhe luftimin.”

Përveç vendeve në kufi me Rusinë, nga sabotazhi preken edhe shtete si Franca, Britania e Madhe dhe Gjermania, të cilat mbështesin masivisht Ukrainën.

Megjithatë, vendet e paqëndrueshme si Serbia, Kosova dhe Bosnje-Hercegovina në Ballkanin Perëndimor janë veçanërisht të rrezikuara. “Ne nuk kemi arritur t’i mbështesim këto shtete, veçanërisht në mbrojtjen kundër kërcënimeve hibride,” thotë Thiele.

Edhe Zvicra mund të bëhet një objektiv. Në prag të konferencës së Bürgenstock në mes të qershorit, një agjent i dyshuar rus i cili me sa duket ishte përpjekur të merrte armë dhe materiale për sulme u ndalua. Zyra e Prokurorit Federal konfirmoi disa kontrolle në shtëpi.

Shërbimet sekrete rekrutojnë njerëz “të cilët janë të etur për veprim”

Thiele i ndan autorët në dy kategori: agjentë standardë të shërbimeve sekrete dhe njerëz të rekrutuar që jetonin në vendin e synuar. “Shërbimet sekrete ruse dhe kineze përdorin internetin për të rekrutuar njerëz që janë të interesuar për veprim,” shpjegon Thiele. Sabotatorët aktualisht janë duke u fokusuar kryesisht në sulmet me zjarrvënie. Sulmuesit do të paguhen gjithashtu online duke përdorur një kriptomonedhë.

Thiele përfshin qendrat e energjisë, kabllot nëndetëse, satelitët dhe objektet e tjera të komunikimit midis objektivave të mundshëm të sulmit. “Ka të bëjë në thelb me destabilizimin e qeverive dhe shoqërive. Këto përpjekje mbështeten nga politikanët dhe partitë evropiane që mbështesin Kremlinin”, shprehet ai.
Thiele e sheh luftën hibride, e cila përfshin sabotazhin, si dhe sulmet kibernetike dhe propagandën, si një element qendror të së ardhmes në luftimet globale – veçanërisht në lidhje me inteligjencën artificiale dhe dronët. Thiele paralajmëron urgjentisht: “Nëse nuk e njohim këtë kërcënim, ne nuk do të jemi në gjendje të mbrohemi”.

• Në maj, kompania e armëve Diehl në Berlin u dogj nga flakët. Nuk ishte një aksident, siç u mendua fillimisht, por një akt sabotimi, siç shkruan Wall Street Journal (WSJ). Qëllimi: të parandalohet dërgimi i armëve dhe municioneve në Ukrainë. Diehl Defense prodhon gjithashtu sistemin e mbrojtjes ajrore IRIS-T, i cili gjithashtu dorëzohet në Ukrainë.

• Në dhjetor 2023, makina e ministrit të Brendshëm të Estonisë, Lauri Läänemets u thye në Talin. Policia ka arrestuar dhjetë të dyshuar. Thuhet se ata ishin agjentë rusë që po mblidhnin informacione për të kryer sulme.

• Në dhjetor 2023, dy trena mallrash Malmbanan dolën nga shinat brenda katër ditëve në Suedinë veriore. Rruga qëndroi e mbyllur për dy muaj. Policia dyshoi për diversantë rusë.

• Në mars, një magazinë që përmbante ndihma për Ukrainën u dogj në Londër. Pesë burra u akuzuan për gjoja shënjestrimin e kompanive me lidhje me Ukrainën në emër të forcës mercenare ruse Wagner.

• Finnair pezulloi përkohësisht fluturimet për në qytetin estonez të Tartu në prill pasi dy avionë humbën sinjalet GPS dhe u detyruan të ktheheshin. Dyshohet se ndërprerjet gjithnjë e më të shpeshta e kanë origjinën nga Rusia, por nuk kanë si objektiv primar operacionet e fluturimit.

• Në maj, një dyqan Ikea u dogj në kryeqytetin lituanez Vilnius dhe një qendër tregtare në kryeqytetin polak Varshavë. Nëntë persona me pasaporta ukrainase, bjelloruse dhe polake u arrestuan në lidhje me zjarret e tjera.