Lëvozhgat e bananeve të bombarduara me një llambë të fuqishme mund të kthehen menjëherë në energji të rinovueshme, kanë zbuluar shkencëtarët.

Kjo metodë e re e nxjerrjes së hidrogjenit –që  gjithashtu e mundur me kallinjtë e misrit, kokrrat e kafesë dhe lëvozhgat e kokosit - mund të jetë një mënyrë e rëndësishme për të rritur furnizimet e gazit nga biomasa.

Kjo vjen ndërsa Evropa rrit ekonominë e saj të hidrogjenit në rrugën drejt neutralitetit të karbonit deri në vitin 2050.

Sipas politikës së hidrogjenit të BE-së, hidrogjeni "i rinovueshëm" mund të bëhet nga biomasa (lënda bimore dhe shtazore) me kusht që të përmbushen disa kritere të qëndrueshmërisë.

Një shqetësim i madh me biomasën është se ajo në fakt mund të çlirojë më shumë CO2, për shembull aty ku pyjet janë prerë, në stacionet e karburantit.

Por ekipi i shkencëtarëve me bazë në Zvicër shpjegon se të gjitha produktet nga teknika e tyre foto-termale (bazuar në dritë dhe nxehtësi) mund të kapen, duke i bërë ato ekonomik dhe të sigurt për klimën.

"Rëndësia e punës sonë rritet më tej nga fakti që ne po kapim në mënyrë indirekte rezervat e CO2 nga atmosfera për vite me radhë," shkruan Dr Bhaëna Nagar, një nga autorët në École polytechnique fédérale de Lausanne (EPFL).

"Ne e kemi shndërruar atë në produkte përfundimtare të dobishme si asnjëherë duke përdorur një llambë ksenon".

Cilat janë përfitimet e konvertimit të bananeve dhe biomasës tjetër në këtë mënyrë?

Aktualisht ekzistojnë dy rrugë kryesore të konvertimit kimik të biomasës duke përdorur nxehtësinë: gazifikimi dhe piroliza.

Gazifikimi e shpërthen materialin organik në temperaturat 1000 C, duke e shndërruar atë në syngas - një përzierje e hidrogjenit, metanit, monoksidit të karbonit, dioksidit të karbonit - i cili përdoret si biokarburant. Një mbetje e ngurtë karboni, e njohur si 'biochar' ose qymyr druri, lihet pas.

Piroliza e zbërthen biomasën në temperatura më të ulëta 400-800 C, në enë pa oksigjen. Por kjo kërkon reaktorë shumë specifikë që mund të përballojnë temperaturat dhe presionet e larta, shpjegojnë shkencëtarët në Chemical Science.

Një metodë më e thjeshtë është tani në dispozicion në formën e foto-prilozës duke përdorur një llambë ksenon - e cila lëshon një dritë të bardhë të ndritshme, si ajo që shihej dikur në studiot e fotografëve. Një shkrepje e fuqishme drite mund të shkaktojë konvertimin e biomasës në vetëm disa milisekonda.

Së pari, lëvozhgat e bananes duhet të thahen në rreth 100 C për 24 orë, më pas të grihen dhe të siten në një pluhur të imët përpara se të vendosen në një reaktor inox.

“Çdo kilogram biomasë e tharë mund të gjenerojë rreth 100 litra hidrogjen dhe 330 g biochar, që është deri në 33 për qind e peshës së masës origjinale të lëvozhgës së bananes së tharë,” thotë Dr Nagar.

Kjo ndarje e biomasës natyrore në gaz dhe qymyr druri ofrohet si një zgjidhje "e zgjuar, e shpejtë dhe miqësore me mjedisin" për prodhimin e hidrogjenit. Qymyri është gjithashtu i vlefshëm pasi mund të shtohet në tokë për të përmirësuar shëndetin e bimëve, ose të ruhet si një strategji për kapjen e karbonit.

Më pas, shkencëtarët shpresojnë se metoda e tyre mund të zgjerohet dhe të aplikohet në mbetjet industriale si gomat. Madje mund të hapë rrugën për fotopirolizën diellore - duke shfrytëzuar energjinë e diellit për të qenë edhe më e qëndrueshme.