Trupat ushtarake të udhëhequra nga Rusia do të vendosen për të ndihmuar "stabilizimin" e Kazakistanit mes demonstratave antiqeveritare.

Presidenti Kassym-Jomart Tokayev bëri thirrje për mbështetje nga Organizata e Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO) një aleancë ushtarake e përbërë nga Rusia dhe pesë shtete ish-sovjetike ndërsa trazirat mbarëkombëtare përshkallëzohen.

Protestat fillimisht u ndezën nga rritja e çmimeve të karburantit, por janë zgjeruar duke përfshirë ankesa të tjera politike.

Presidenti Tokayev pretendoi se trazirat ishin vepër e "bandave terroriste" të trajnuara nga të huajt.

Megjithatë, Kate Mallinson, një eksperte për Azinë Qendrore në institutin e ekspertëve për çështjet e jashtme Chatham House në Londër, tha se protestat janë "simptomatike të zemërimit dhe pakënaqësisë shumë të thellë dhe të zjarrtë ndaj dështimit të qeverisë Kazhak për të modernizuar vendin e tyre dhe për të prezantuar reforma që prekin njerëzit në të gjitha nivelet”.

Presidenti Tokayev ka vendosur  gjendjen e jashtëzakonshme mbarëkombëtare që përfshin shtetrrethimin gjatë natës dhe një ndalim të tubimeve masive dhe ka premtuar një përgjigje të ashpër ndaj protestave.

Më parë, kryetarja e OSBE- së , kryeministrja armene Nikole Pasinian , konfirmoi se një "mision paqeruajtës" do të vendoset në Kazakistan me kërkesë të Almaty.

"Me kërkesë të Presidentit të Kazakistanit Tokayev dhe përballë kërcënimit ndaj sigurisë kombëtare dhe sovranitetit të Republikës së Kazakistanit të shkaktuar, ndër të tjera, nga ndërhyrja e jashtme, Organizata e Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO), në përputhje me Neni 4 i “Organizatës së Traktatit të Sigurisë Kolektive ka vendosur të vendosë forcën e saj paqeruajtëse në Kazakistan”, shkruan Pasinian në një postim në Facebook.

Forcat pritet të vendoset në Kazakistan për një kohë të kufizuar për të stabilizuar situatën në vend, sipas agjencisë ruse të lajmeve Sputnik. 

Disa kanale në platformën Telegram kanë postuar video që përjetësojnë operacionet e ushtrisë kundër protestuesve, disa në Almaty. 

Videot tregojnë zjarr dhe britma.

Përpara njoftimeve të Presidentit Tokayev , Ministria e Brendshme konfirmoi vdekjen e tetë oficerëve të Gardës Kombëtare dhe plagosjen e 317 të tjerëve.

Nuk u raportua për viktima në mesin e protestuesve; mijëra u raportuan të plagosur.

Protestat për rritjen e çmimit të gazit gjatë fundjavës janë kthyer në beteja të vërteta gjatë dy ditëve të fundit. 

Qeveria i paraqiti dorëheqjen presidentit, i cili njoftoi se e pranoi. 

Thashethemet se edhe vetë z. Tokayev do të jepte dorëheqjen ose do të largohej nga vendi u hodhën poshtë kategorikisht nga ai.

Dhuna përqendrohet në metropolin ekonomik të Kazakistanit, Almaty. 

Videot nga episodet përshkruajnë zbatimin e ligjit duke përdorur granata trullosëse për të shpërndarë protestuesit, me makina të djegura në sfond.

Presidenti njoftoi pak ditë më parë reformat politike , pa hyrë në detaje të tjera.

Përveç kësaj, ai njoftoi se po merrte rolin e kreut të Këshillit të Sigurimit të Kazakistanit, një post i mbajtur deri dje nga ish-presidenti Nursultan Nazarbayev, i cili e ruajti pushtetin e pjesshëm pavarësisht se pushoi së qeni kreu i shtetit në vitin 2019.

Dorëheqja e qeverisë nuk bëri gjë tjetër veçse nxiti më shumë protestat. 

Videot e transmetuara dje nga Almaty paraqesin një ndërtesë qeveritare në qendër të flakëve.

Ndërprerja e aksesit në internet, që besohet se është urdhëruar nga autoritetet për të vështirësuar komunikimin mes organizatorëve të demonstratave, vështirëson komunikimin.

Presidenca e SHBA-së u bëri thirrje dje autoriteteve të Kazakistanit që të tregojnë "përmbajtje" dhe i uroi protestat "paqësore", me zëdhënësen e saj Jen Psaki duke mohuar kategorikisht "akuzat e rreme nga Rusia" për nxitjen e SHBA për të protestuar në vend. 

"Kjo është krejtësisht e rreme," tha ai, duke iu referuar "strategjisë së dezinformimit" të Rusisë. 

Nga ana e tij, diplomati amerikan Ned Price tha se Uashingtoni "dënon dhunën dhe shkatërrimin e pronës dhe u bën thirrje autoriteteve dhe protestuesve të tregojnë përmbajtje".

Gjithashtu dhe Bashkimi Evropian ka bërë thirrje për qetësi.

Rusia ka bërë thirrje për një zgjidhje paqësore të krizës “brenda kornizës së Kushtetutës dhe ligjeve dhe përmes dialogut dhe jo përmes trazirave në rrugë”.

OKB-ja "po e shikon situatën me shqetësim", tha dje përfaqësuesi i Sekretarit të Përgjithshëm, Stefan Duzarik, duke shtuar se "është shumë e rëndësishme që të gjithë të tregojnë përmbajtje, të përmbahen nga dhuna dhe të promovojnë dialogun". 

Multiple #Kazakhstan Military personnel injured from what seems to be live bullets in Almaty pic.twitter.com/L86iOkJUxh

— Aldin ?? (@aldin_ww) January 5, 2022

The #Almaty mayor’s office building has been overrun by the protestors! The scale of protest is underreported in the western media. The protests are throughout all of #Kazakhstan regions and is in 100’s thousands of ppl. pic.twitter.com/QBmAF5VcRK

— Bota Jardemalie ?????? (@jardemalie) January 5, 2022