Dita e Kujtimit ka një histori të rëndësishme dhe është një moment reflektimi për të gjithë ata që kanë vuajtur nën regjime autoritare.

Pse 23 gusht?

Pakti Molotov-Ribbentrop, i njohur gjithashtu si "Pakti i Jo-agresionit Sovjetik-Gjerman", ishte një marrëveshje e nënshkruar më 23 gusht 1939 midis Bashkimit Sovjetik dhe Gjermanisë naziste. Emri i marrëveshjes vjen nga ministrat e jashtëm të dy vendeve, Vyacheslav Molotov dhe Joachim von Ribbentrop.

Më shumë rëndësi se sa vetë marrëveshja e jo-agresionit, pakti përfshinte një protokoll sekret që përcaktonte aneksimet territoriale ndërmjet dy vendeve në Evropën Qendrore dhe Lindore. Kjo ndarje i lejoi Bashkimit Sovjetik të pushtonte në vende si Polonia, Balltiku dhe një pjesë e Ukrainës dhe Bjellorusisë.

Pakti kontribuoi në nisjen e Luftës së Dytë Botërore, pasi ai i dha Gjermanisë një liri veprimi për të sulmuar Poloninë më 1 Shtator 1939, duke e koordinuar me Bashkimin Sovjetik që sulmoi nga lindja më 17 Shtator 1939.

Marrëveshja shkaktoi indignatë në shumë vende dhe ishte një moment kyç në formimin e aleancave dhe rivaliteteve që do të shfaqeshin gjatë luftës. Pas thyerjes së marrëveshjes nga Gjermania në vitin 1941 me operacionin "Barbarosa", të dy vendet u bëjnë armiq.

Pakti Molotov-Ribbentrop mbetet një nga ngjarjet më të kontestuara në histori dhe një shembull i marrëdhënieve të ndërlikuara mes fuqive të mëdha gjatë periudhës së Luftës së Dytë Botërore.

Caktimi si "Dita e kujtesës"!

Origjina e saj lidhet ngushtë me protestat e Luftës së Ftohtë, të cilat shprehën kundërshtimin ndaj Bashkimit Sovjetik. "Rrugët e Balltikut" në vitin 1989 ishin një shembull i fortë i bashkimit të popujve për liri.

Në këtë demonstrim u bashkuan më shumë se 2 milionë njerëz.

Promovimi i "Ditës së Kujtesës" nga figura si Václav Havel dhe Joachim Gauck tregon angazhimin e tyre për të drejtat e njeriut dhe përkujdesjen ndaj historisë.

Kjo ditë, që tashmë njihet si një ngjarje ndërkombëtare, promovon kujtimin dhe nderimin e viktimave, duke nënvizuar rëndësinë e mbrojtjes së lirisë dhe demokracisë.

Ajo që është e rëndësishme të kujtohet është se Dita e Kujtimit na thërret të jemi të vetëdijshëm për të kaluarën tonë dhe të punojmë për një të ardhme pa dhunë dhe represion.

Komunitetet kanadeze dhe të tjera perëndimore të refugjatëve nga Bashkimi Sovjetik ishin të dobishëm në krijimin e Ditës së Kujtimit në 1986.

23 gushti u propozua si një Ditë Zyrtare e Kujtimit Evropian nga Václav Havel, Joachim Gauck dhe një grup aktivistësh për të drejtat e njeriut dhe ish të burgosurit politikë nga qendra qendrore dhe Evropa Lindore gjatë një konference të organizuar nga Qeveria Çeke, dhe u caktua zyrtarisht nga Parlamenti Evropian në 2008/2009 si "një ditë e kujtesës në mbarë Evropën për viktimat e të gjitha regjimeve autoritare dhe totalitare, për t'u përkujtuar me dinjitet dhe paanshmëri".

/Përgatiti për Syri, Gent Strazimiri/