Suedia do të fillojë ndërtimin e termocentraleve të reja bërthamore deri në vitin 2026

Nisja e punës për termocentralet e reja bërthamore para zgjedhjeve të ardhshme do të ishte e mrekullueshme, tha në një intervistë të mërkurën kryeministri suedez Ulf Kristersson. Së paku, tha ai, vendimet e kërkuara për projektin duhet të jenë në fuqi para vitit 2026. "Ne jemi plotësisht të përkushtuar."

Duke folur me të përditshmen Dagens Nyheter në gjysmë të mandatit të qeverisë së tij, Kristersson theksoi nevojën thelbësore për një furnizim të qëndrueshëm me energji dhe rolin kyç të energjisë bërthamore në arritjen e këtij qëllimi.

"Pjesa më e madhe e zhvillimit teknologjik që kemi do të kërkojë shumë energji elektrike, veçanërisht në tranzicionin drejt një ekonomie miqësore me klimën," tha ai.

Prodhimi i energjisë elektrike duhet të dyfishohet "nëse duam të menaxhojmë elektrifikimin", tha Kristersson, duke shtuar se mbështetja e shpresave të vendit te teknologjitë në zhvillim që mund ose nuk mund të dalin jashtë do të ishte "thjesht e pamatur".

"Sistemet energjetike janë pjesë e çështjeve themelore të infrastrukturës së shtetit, ashtu si hekurudhat, rrugët dhe sistemi arsimor. Nuk mund ta lësh e të shpresosh se do të funksionojë."

Suedia aktualisht ka gjashtë reaktorë bërthamorë, që prodhojnë rreth një të tretën e energjisë elektrike të vendit. Në nëntor të vitit 2023, qeveria njoftoi planet për të ndërtuar dy reaktorë në shkallë të gjerë deri në vitin 2035 dhe ekuivalentin e dhjetë reaktorëve të rinj, duke përfshirë reaktorët e vegjël modularë (SMRS), deri në vitin 2045.

Kompania e energjisë në pronësi të qeverisë Vattenfall është në procesin e vlerësimit të mundësive për ndërtimin e reaktorëve të vegjël modularë në vendndodhjen e uzinës bërthamore të çmontuar Ringhals, 62 km në jug të Goteborgut. Në të njëjtën kohë, kompania po heton mundësinë e ndërtimit të reaktorëve në shkallë të gjerë. Vattenfall po shqyrton gjithashtu opsionet për zgjatjen e jetëgjatësisë së reaktorëve të tij ekzistues.

Desireé Comstedt, kreu i energjisë së re bërthamore në Vattenfall tha në një deklaratë për shtyp:

Pavarësisht nëse zgjedhim reaktorë të vegjël modularë apo reaktorë në shkallë të gjerë, një vendim investimi në të ardhmen do të kërkojë një model të arsyeshëm të ndarjes së rrezikut me shtetin. Kjo është e nevojshme për të reduktuar kostot e financimit për reaktorët e rinj dhe në këtë mënyrë të arrihet një kosto e arsyeshme e prodhimit të energjisë elektrike që klientët janë të gatshëm të paguajnë.

Projekti i rikthyer i energjisë bërthamore do të financohet nga një model i ndarjes së rrezikut me qeverinë suedeze që do të veprojë si garantuese. Nuk është çështje subvencionesh, theksoi Kristersson. "Nuk do të kishim mundur kurrë të nisnim programin e mëparshëm të energjisë bërthamore pa përfshirjen e shtetit."

Qeveria ka sugjeruar më parë futjen e garancive kreditore prej 400 miliardë SEK (38 miliardë dollarë) për energjinë bërthamore. Duke qenë se kjo nuk është gjykuar si e mjaftueshme për të tërhequr investitorët, u propozua një model i ndarjes së rrezikut.

Në vitin 2023, Suedia vendosi një marrëveshje dypalëshe me Francën për zhvillimin e energjisë bërthamore. Të dy vendet synojnë të luajnë një rol udhëheqës në një aleancë bërthamore europiane me 11 shtete anëtare të BE-së, të bërë në Stokholm në shkurt 2023.