11 shtatori jo vetëm i sulmit në Kullat Binjake, për çfarë mbahet mend tjetër kjo datë

11 shtatori mbahet mend zakonisht për sulmet në Kullat Binjake në Nju Jork, të cilat ndodhën në vitin 2001. Por e njëjta datë mbahet mend në Kili, sepse ndryshoi historinë e atij vendi, me pasoja që vazhduan për gati njëzet vjet.

Më 11 shtator 1973 presidenti socialist Salvador Allende u largua me një grusht shteti dhe menjëherë më pas u vendos një diktaturë shumë e ashpër ushtarake, e cila zgjati deri në vitin 1990, e kryesuar nga gjenerali Augusto Pinochet. Allende ishte bërë president i Kilit në vitin 1970 dhe me koalicionin e tij popullor Unidad parashikoi një sërë reformash që duhet të kishin favorizuar mbi të gjitha klasat më të varfra: reforma agrare (me prishjen e pronave të mëdha dhe shtetëzimin e minierave të bakrit), reformën e kujdesit shëndetësor dhe rritjen e pagave.

Në këtë mënyrë ai doli kundër interesave të pronarëve të tokave dhe të SHBA-së, e cila kontrollonte një pjesë të madhe të minierave të vendit. Ishte një qeveri jokomode, e dëmtuar gjithashtu nga pakënaqësia e një pjese të popullsisë (kishte shumë greva) dhe nga kriza ekonomike, si dhe e kundërshtuar nga nacionalistët dhe ushtria.

Atë 11 shtator, ushtria e udhëhequr nga Pinochet, komandant i përgjithshëm i Forcave të Armatosura të emëruar nga vetë Allende, bombardoi Pallatin Presidencial të Moneda-s. Pas një fjalimi të fundit në radio, Allende kreu vetëvrasje, megjithëse rrethanat e vdekjes së tij nuk u sqaruan kurrë. Në vitin 2011, vajza e tij Isabel kërkoi një autopsi të trupit të babait të saj dhe vetëvrasja u konfirmua.