Emanuela Orlandi: Senatori italian kërkon hetim për zhdukjen e 'Vajzës nga Vatikani' në 1983

Ligjvënësit e opozitës në Itali po kërkojnë një komision parlamentar hetimor për zhdukjen e një 15-vjeçareje në vitin 1983, e theksuar në dokumentarin e Netflix si "Vajza e Vatikanit".

Rasti i zhdukjes së Emanuela Orlandit, një shtetase e Vatikanit dhe italiane, e ka konsumuar imagjinatën e publikut italian për dekada të tëra.

Zhdukja e Mirella Gregori në 1983 - që besohet të ketë lidhje me çështjen Orlandi - dhe vrasja e Simonetta Cesaroni në 1990 do të ishin gjithashtu pjesë e hetimit.

Synimi i hetimit, tha senatori Carlo Calenda, do të ishte të ushtronte presion ndaj Selisë së Shenjtë që të dorëzojë më në fund gjithçka që di për zhdukjen e Orlandit tek autoritetet italiane të zbatimit të ligjit, duke thënë se pretendimi zyrtar prej një kohe të gjatë për injorancë ishte "vështirë i besueshëm".

"Ne jemi një komb i madh laik që e trajtojmë Vatikanin me respekt, por ky rast sigurisht që nuk mund të konsiderohet i mbyllur në këtë mënyrë," tha Calenda të martën në një konferencë shtypi që ku njoftoi komisionin e propozuar.

"Një çështje italiane që meriton të vërtetën dhe drejtësinë"

Orlandi u zhduk më 22 qershor 1983 pasi doli nga apartamenti i familjes së saj në qytetin e Vatikanit për të shkuar në një orë muzike në Romë. Babai i saj ishte një punonjës laik i Selisë së Shenjtë.

Mediat italiane dhe një përpjekje e vëllait të saj, Pietro Orlandi, për të gjetur përgjigje e kanë mbajtur të gjallë zhdukjen e saj si një mister në vazhdimësi të Vatikanit.

"Unë do të trokas në të gjitha dyert, majtas apo djathtas. Çështja e Emanuelës nuk është (çështje) partiake. Është një çështje italiane që meriton të vërtetën dhe drejtësinë," tha Orlandi duke folur për shtypin vendas. "Ndihem pozitiv."

Me kalimin e viteve, çështja Orlandi ka qenë e lidhur me gjithçka, që nga komploti për të vrarë Shën Gjon Pali II dhe një skandal financiar që përfshin bankën e Vatikanit deri në botën e krimit të Romës dhe organizatën kriminale Magliana.

Ligjvënësit dhe avokatët e familjes së Orlandit dhe të dy vajzave të tjera, zhdukja apo vdekja e të cilave nuk u zgjidh kurrë, thanë të martën se propozimi për një komision hetimor është dorëzuar në Dhomën e Ulët të Deputetëve për një nisje dhe gjithashtu do të depozitohet në Senati.

Ideja duhet të votohet në nivel komisioni. Nuk kishte asnjë tregues se si do të votonte qendra e djathtë, e cila gëzon një shumicë komode në të dyja dhomat.

Hetimet parlamentare janë përdorur në të kaluarën për të gërmuar thellë në krimet e pazgjidhura mafioze dhe sulmet terroriste dhe mund të aktivizohen për të kryer hetime "për çështje me interes publik", sipas Kushtetutës italiane.

Hetime të tilla nuk kanë për qëllim të zëvendësojnë hetimet e policisë, por anëtarët pjesëmarrës të Parlamentit italian kanë të njëjtat kompetenca dhe kufizime si organet e zbatimit të ligjit.

Raportet e tyre përfundimtare mund të ofrojnë prova të reja të mjaftueshme, si dhe mbështetje politike dhe institucionale, për të justifikuar rihapjen e rasteve të arkivuara.

Kjo është shpresa e Pietro Orlandit, i cili për katër dekada ka kërkuar të detyrojë Vatikanin të tregojë gjithçka që di për zhdukjen e motrës së tij.

Ai beson se Selia e Shenjtë po fsheh informacion në këtë rast, sepse mund të implikojë besimtarë të rangut të lartë të kishës.

“Tashmë kuptohet se kjo nuk është një çështje e një qytetari të Vatikanit, por një vrimë e zezë e madhe në historinë italiane, në të cilën janë përfshirë Vatikani, banda Magliana dhe shërbimet e mëdha sekrete. U bëj thirrje të gjitha forcave politike”, theksoi ai.

Drejtësi pas katër dekadash heshtjeje

Në vitin 2019, Vatikani iu përkul kërkesës së familjes dhe hapi një varr në varrezat e saj pasi erdhi një informacion që thoshte se eshtrat e vajzës ishin aty, por gërmimi nuk rezultoi asgjë.

Calenda, nga partia e opozitës Action, pranoi se një hetim parlamentar nuk ka fuqinë e thirrjes për të detyruar autoritetet e Selisë së Shenjtë të bashkëpunojnë ose të dorëzojnë dosjet pasi Vatikani është një qytet-shtet sovran.

Por ai tha se parlamenti megjithatë duhet ta detyrojë për këtë çështje pasi Italia ka qenë "e nënshtruar" ndaj Vatikanit përmes kontureve të ndryshme të hetimit të Orlandit.

"Ne duhet të rivendosim një parim që shteti italian ka respekt të madh për Vatikanin dhe rolin e tij si një shtet sovran për mësimin e tij shpirtëror, por në asnjë mënyrë nuk i nënshtrohet shtetit të Vatikanit," tha Calenda.

Italia, tha ai, "është një republikë laike që bazohet në sovranitetin popullor dhe ndërvepron në baza të barabarta me shtetin e Vatikanit".